قالبسازی تزریق پلاستیک یکی از مهمترین مراحل در تولید قطعات پلیمری است. کیفیت قالب،متریال قالب، طراحی دقیق و انتخاب مواد مناسب نه تنها کیفیت نهایی محصول را تضمین میکند، بلکه روی سرعت تولید و هزینههای عملیاتی نیز تأثیر مستقیم دارد. از صنایع خودروسازی و لوازم خانگی تا تجهیزات پزشکی و قطعات صنعتی، قالب تزریق پلاستیک به عنوان قلب فرآیند تولید شناخته میشود. در این مقاله، با بررسی اجزای قالب، طراحی راهگاهها، مسیرهای خنککاری،تفاوت سیستم راهگاه سرد و راهگاه گرم، قیمت قالب و مزیتهای رقابتی نگین پلاست سورین میپردازیم.
قالب تزریق پلاستیک چیست؟
قالب تزریق پلاستیک، ابزاری فلزی است که در دستگاه تزریق نصب میشود و شکل نهایی قطعات پلیمری را تعیین میکند. طراحی دقیق قالب، کیفیت سطحی قطعه، دقت ابعادی و راندمان تولید را مشخص میکند و نقش مستقیمی در کاهش ضایعات، افزایش سرعت تولید و بهینهسازی هزینهها دارد.
اجزای مهم قالب و کاربرد آنها
۱. نیمه ثابت (Fixed Half)
-
- نصب در سمت ثابت دستگاه
- محل ورود مواد مذاب
- شامل اجزای راهگاه و نازل
۲. نیمه متحرک (Movable Half)
-
- متصل به قسمت متحرک دستگاه
- هنگام باز شدن قالب عقب رفته و قطعه را آزاد میکند
۳. سیستم راهگاه (Runner System)
-
- کانالهایی که مواد مذاب را از نازل به حفره هدایت میکنند
- شامل راهگاه سرد و یا راهگاه گرم
۴. حفرهها (Cavities)
-
- محل شکلگیری قطعه
- تعداد حفرهها مستقیماً روی تیراژ و هزینه تأثیر دارد
۵. سیستم خنککاری (Cooling System)
-
- کانالهای آب یا روغن
- کاهش دمای مواد مذاب و کوتاه شدن زمان چرخه تولید
۶. سیستم پران (Ejection System)
-
- جدا کردن قطعه از قالب پس از سرد شدن
- شامل پینها، بوشها و صفحات مکانیکی
۷. سیستم راهنما (Guiding System)
-
- میلراهنما و بوشها
- تضمین دقیق همراستایی دو نیمه قالب
تاثیر جنس قالب و طراحی راهگاهها و خنککاری
- جنس قالب
- فولاد سختکاری شده
- عمر طولانی: میلیونها سیکل تولید
- مناسب تولید انبوه
- مقاومت بالا در برابر فشار و دما
- هزینه اولیه بالا و زمان ساخت طولانی
- فولاد پیشسختشده
- مناسب تیراژ متوسط
- هزینه پایینتر نسبت به فولاد سخت
- در تولید انبوه فرسایش سریعتر
جدول فولادهای قالب تزریق پلاستیک
نوع فولاد قالب | نوع فولاد (گرم/سرد) | حالت (سختکاری/پیشسخت) | سختی (HRC) | مقاومت به سایش | مقاومت به خوردگی | قابلیت ماشینکاری | دمای کاری (°C) | قابلیت پرداخت سطح | کاربرد معمول |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
P20 / 1.2311 | سرد | پیشسخت | 28–32 | متوسط | ضعیف | عالی | تا 180 | عالی | قالبهای عمومی، قطعات با حجم متوسط |
H13 | گرم | سختکاری | 32–38 | بالا | متوسط | متوسط | 200–540 | متوسط | قالبهای داغ، قالبهای با فشار بالا |
S7 | گرم | سختکاری | 50–55 | بسیار بالا | ضعیف | متوسط | 200–500 | متوسط | قالبهای ضربهگیر، قالبهای با تنش بالا |
420 SS | سرد | سختکاری | 50–55 | متوسط | عالی | متوسط | تا 250 | عالی | قالبهای مقاوم به خوردگی، قطعات کوچک |
718 | گرم | سختکاری | 38–42 | بالا | متوسط | متوسط | 200–540 | عالی | قالبهای پیچیده، قالبهای نیمهصنعتی |
CK45 | سرد | پیشسخت | 45–50 | بالا | ضعیف | خوب | تا 250 | متوسط | قطعات بزرگ، قالبهای صنعتی سنگین |
MO40 | سرد | پیشسخت | 40–45 | بالا | متوسط | خوب | تا 250 | متوسط | قالبهای دقیق، قالبهای با عمر طولانی |
1.2312 (M200) | سرد | پیشسخت | 30–35 | متوسط | ضعیف | عالی | تا 250 | عالی | قالبهای با سطح براق، صنایع غذایی و بهداشتی |
1.2738 (M238) | سرد | پیشسخت | 30–35 | بالا | متوسط | خوب | تا 250 | خوب | قالبهای بزرگ، قالبهای با کیفیت سطح بالا |
- طراحی راهگاهها
- راهگاه سرد (Cold Runner)
- هزینه ساخت پایین، نگهداری ساده
- اتلاف مواد بیشتر و چرخه تولید طولانیتر
- راهگاه گرم (Hot Runner)
- کاهش ضایعات، کیفیت سطحی بهتر، سرعت تولید بالاتر
- هزینه و نگهداری بالاتر، نیاز به تخصص اپراتور
مقایسه راهگاه سرد و گرم
ویژگی | راهگاه سرد | راهگاه گرم |
---|---|---|
هزینه ساخت | کمتر | بالاتر |
اتلاف مواد | بیشتر | کمتر |
کیفیت محصول | متوسط | بالاتر |
سرعت تولید | معمولی | سریعتر |
نگهداری | آسانتر | پیچیدهتر |
کاربرد | تیراژ متوسط | تیراژ بالا |
- طراحی مسیر خنککاری
- سیستم خنککاری خطی (Linear Cooling)
- کانالهای مستقیم
- ساخت آسان، هزینه کمتر
- خنککاری غیریکپارچه، چرخه طولانی
- سیستم خنککاری کانفورمال (Conformal Cooling)
- کانالها مطابق شکل قطعه طراحی میشوند
- خنککاری یکنواخت، کاهش چشمگیر زمان چرخه
- هزینه ساخت بالاتر، نیاز به فناوری پیشرفته

عامل موثر | وزن نسبی در قیمت | توضیحات |
---|---|---|
جنس قالب | ۴۰٪ | فولاد، آلومینیوم، پیشسختشده |
تعداد حفرهها | ۲۵٪ | تکحفرهای یا چندحفرهای |
نوع راهگاه | ۱۵٪ | سرد یا گرم |
ابعاد و پیچیدگی قطعه | ۱۰٪ | ساده یا با جزئیات |
سیستم خنککاری و اجزای خاص | ۱۰٪ | کانفورمال یا معمولی |
چرا نگین پلاست سورین؟
شرکت نگین پلاست سورین با سالها تجربه در صنعت تزریق پلاستیک، یکی از انتخابهای مطمئن برای صنایع مختلف است.
ارتباط با ماویژگیهای این مجموعه:
- تجربه بالا در طراحی و ساخت قالبهای صنعتی
- استفاده از فولاد مرغوب و ماشینکاری CNC دقیق
- کاهش زمان تحویل با مدیریت پروژه تخصصی
- پشتیبانی و خدمات پس از فروش
- نمونه پروژههای موفق در صنایع مختلف: خودروسازی، لوازم خانگی، پزشکی
مزیت رقابتی
مزیت رقابتی نگین پلاست سورین
۱
قیمت رقابتی نسبت به کیفیت ارائه شده
۲
مشاوره تخصصی رایگان برای انتخاب نوع قالب
۳
طراحی سفارشی مطابق نیاز مشتری
۴
استفاده از نرمافزارهای پیشرفته طراحی و شبیهسازی جریان مواد
۵
خدمات تعمیر، نگهداری و اصلاح قالب
سوالات پر تکرار
عمر مفید قالب تزریق پلاستیک چقدر است؟
- عمر مفید قالب به جنس فولاد، طراحی، تعداد حفرهها و میزان تولید بستگی دارد.
- قالبهای فولادی سختکاری شده معمولاً ۵۰۰ هزار تا ۲ میلیون قطعه را میتوانند تولید کنند.
- قالبهای آلومینیومی برای تولید محدود و نمونهسازی مناسب هستند و عمرشان چند هزار تا چند ده هزار قطعه است.
- نگهداری و سرویس منظم، طول عمر قالب را افزایش میدهد.
آیا قالبهای تزریق پلاستیک قابل تعمیر یا اصلاح هستند؟
- بله، قالبها معمولاً قابل تعمیر، اصلاح یا بازسازی هستند.
- اصلاح شامل تعویض هستهها، سطوح فرسوده، سیستم خنککاری، یا تغییر جزئی در طراحی میشود.
- تعمیر و بازسازی به ویژه برای قالبهای گرانقیمت اقتصادی است.
زمان ساخت یک قالب به طور متوسط چقدر است؟
- زمان ساخت قالب بستگی به پیچیدگی قطعه، تعداد حفرهها و جنس فولاد دارد.
- قالب ساده تکحفرهای: حدود ۳–۶ هفته.
- قالب پیچیده چندحفرهای با جزئیات دقیق: ۳–۶ ماه.
- قالبهای با سیستم هات رانر و کانفورمال خنککاری معمولاً زمان بیشتری نیاز دارند.
هات رانر چیست؟
- هات رانر (Hot Runner) سیستمی است که پلاستیک مذاب را از دستگاه تزریق به حفرههای قالب بدون ایجاد سردشدگی در مسیر هدایت میکند.
- مزایا: کاهش ضایعات، افزایش سرعت تولید، کیفیت بهتر قطعه، کنترل بهتر جریان پلاستیک.
- هزینه هات رانر معمولاً نسبت به قالب با راهگاه سرد بالاتر است.
تعداد حفرههای قالب چندتا باید باشد؟
- تعداد حفرهها به حجم تولید، اندازه قطعه و ظرفیت تزریق بستگی دارد.
- قالب تکحفرهای: مناسب برای تولید محدود یا قطعات بزرگ.
- قالب چندحفرهای: مناسب برای تولید انبوه و کاهش زمان سیکل تولید.
- طراحی حفرهها باید تعادل بین ظرفیت تولید و پیچیدگی قالب باشد.
آیا با داشتن نمونه محصول امکان ساخت قالب دقیقا مشابه آن هست؟
- بله، با نمونه محصول و اسکن دقیق (3D Scan) یا نقشه CAD میتوان قالب را تقریباً دقیقاً مشابه نمونه ساخت.
- دقت نهایی به محدودیتهای ماشینکاری و جنس پلاستیک بستگی دارد.
- برای قطعات با جزئیات ریز، بهتر است نقشه CAD قطعه موجود باشد.
آیا امکان اجاره یا استفاده اشتراکی از قالب تزریق پلاستیک وجود دارد؟
- بله، برخی کارگاهها یا مراکز خدماتی قالبها را برای تولید محدود اجاره یا به صورت اشتراکی در اختیار مشتریان قرار میدهند.
- این روش به ویژه برای تولید نمونه، تولید کوتاهمدت یا آزمایش محصول اقتصادی است.